اگرچه پژوهشها نشان دادهاند که چاقی با حداقل 13 نوع سرطان مرتبط است، اما مطالعهای جدید نتایج غیرمنتظرهای بیان میکند. براساس این پژوهش، خطر ابتلا به سرطان در افرادی که کاهش وزن بیدلیل داشتهاند، بالاتر از کسانی بود که وزن کم نکرده بودند. این پژوهش از دادههای سلامتی نزدیک به 160 هزار نفر در طول حدوداً 28 سال استفاده کرده است.
راساس مقاله منتشرشده در JAMA، از میان شرکتکنندگان در این پژوهش، افرادی که بدون دلیل و برنامه بیش از 10 درصد وزن بدن خود را کم کرده بودند، در سال بعد از این اتفاق بهطور قابلتوجهی در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار گرفتند. بیشترین موارد سرطان در این افراد مربوط به سرطانهای دستگاه گوارش، معده، کبد، لوزالمعده و مجاری صفراوی بوده است. از سویی، کاهش وزن تأثیر کمتری بر میزان ابتلا به سرطانهای کولورکتال، ریه، سینه و پروستات دارد.
تأثیر کاهش وزن بدون دلیل بر افزایش خطر ابتلا به سرطان
در این پژوهش که توسط تیمی از محققان بینالمللی ازجمله از آمریکا و سوئد انجام شده، شرکتکنندگان برحسب اینکه کاهش وزن آنها تا چه اندازه برپایه برنامه و ارادی بوده است، به سه گروه تقسیم شدند: گروه با درجه «بالا» که هم با رژیم غذایی و هم با ورزش وزن خود را کم میکردند، گروه با درجه «متوسط» که یا رژیم غذایی خود را بهبود میبخشیدند یا ورزش میکردند و گروه با درجه «کم» که هیچ بهبودی را در رژیم غذایی یا فعالیتهای ورزشی خود اعمال نمیکردند.
قابل توجه است که افزایش خطر ابتلا به سرطان در افراد گروه سوم بالاترین آمار را داشت. بنابراین محققان میگویند که اگر یک نفر بدون هیچ برنامهای وزن کم میکند، باید علت آن را بررسی کند. در چنین افرادی، پزشکان ممکن است بیشتر روی بررسی سرطانهای ناحیه معده یا کبد تمرکز کنند.
از سوی دیگر، کاهش وزن اصولی (همانند گروه اول) فوایدی نیز دارد. به عنوان مثال، مطالعهای که در سال 2022 منتشر شد، نشان داد افرادی که تغییرات قابلتوجهی در سبک زندگی خود ایجاد میکنند، 16 درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطانهای مرتبط با چاقی هستند.
بهطور کلی این پژوهش بر اهمیت مدیریت وزن تأکید میکند. همانطور که پژوهشهایی ثابت کردهاند که در برخی مناطق، مانند آمریکای شمالی، اروپا و خاورمیانه، چاقی در 9 درصد از کل موارد سرطان نقش دارد و حتی ممکن است در 25 سال آینده به مهمترین علت سرطان در زنان بریتانیا تبدیل شود؛ کاهش وزن نیز در برخی موارد میتواند بر میزان ابتلا به سرطان تأثیر بگذارد.