واژه دیابت نسخه کوتاه شده نام کامل دیابت ملیتوس است. دیابت ملیتوس از کلمه یونانی دیابت به معنای سیفون و کلمه لاتین ملیتوس به معنای عسل یا شیرینی گرفته شده است. زیرا در دیابت قند اضافی در خون و همچنین ادرار یافت می شود.این بیماری در قرن هفدهم به عنوان "شیطان خشمگین" شناخته می شد.

اصطلاح دیابت احتمالاً توسط آپولونیوس ممفیسی در حدود 250 سال قبل از میلاد ابداع شد. دیابت اولین بار به زبان انگلیسی به شکل دیابت در یک متن پزشکی که در حدود سال 1425 نوشته و ثبت شده است. در سال 1675 توماس ویلیس کلمه "ملیتیوس" را به کلمه دیابت اضافه کرد. این به دلیل طعم شیرین ادرار بود. این طعم شیرین را یونانیان، چینی ها، مصری ها، هندی ها و ایرانیان باستان در ادرار مشاهده کرده اند، و در آن زمان بسیار در ادبیات آنها استفاده میشد.

در سال 1921، سر فردریک گرانت بانتینگ و چارلز هربرت روشی را ابداع کردند و نشان دادند که می توان دیابت القایی را در سگ ها با دادن عصاره ای از جزایر پانکراس به سگ های سالم معکوس کنند.

"بنتینگ" و "هوربرت" و همکار شیمیدان آنها "کالیپ" هورمون انسولین را از لوزالمعده گاوها در دانشگاه تورنتو تصفیه کردند که این منجر به در دسترس بودن یک درمان مؤثر برای دیابت در سال 1922 شد. برای این کار، بنتینگ و مدیر آزمایشگاه مک‌لئود جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را در سال 1923 دریافت کردند.

بنتینگ و بست این اختراع را به صورت رایگان در دسترس عموم  قرار دادند تا میلیون ها دیابتی در سراسر جهان بتوانند به انسولین دسترسی داشته باشند، و اینگونه شد که از آن زمان به بعد برای درمان و کنترل دیابت از این روش درمانی استفاده شد.

در این مقاله قصد داریم در کنار آشنایی با روشهای تزریق انسولین،شما را در انتخاب اندازه مناسب سوزن و همچنین روشهای تزریق انسولین آشنا کنیم،با ما همراه باشید.



 آشنایی با انواع دیابت

دیابت نوع اول و نوع دوم

در دیابت نوع اول، بدن نمی تواند انسولین را برای تنظیم سطح قند خون بسازد. اما در دیابت نوع دوم، بدن قادر به استفاده موثر از انسولین نیست یا نمیتواند آن را به اندازه کافی بسازد. همچنین نزدیک به 4 میلیون نفر از افراد مبتلا به دیابت در کشور ما نیاز به مصرف روزانه  انسولین برای مدیریت قند خون خود دارند.
در این مقاله قصد داریم شما را با روشهای درست تزریق و همچنین اطلاعاتی از نحوه انتخاب صحیح سوزن و روشهای تزریق آن آشنا کنیم.

انسولین را می توان به روش های مختلفی تجویز کرد: سرنگ،قلم و پمپ. پزشک به شما کمک می‌کند که بسته به دوز انسولین، راحتی تزریق و عوامل هزینه ای تصمیم بگیرید که کدام نوع برای شما بهترین است.چه برای تزریق انسولین به خودتان تازه کار باشید و چه این یک روال روزانه باشد، چندین نکته از جمله اندازه سرنگ و سوزن برای حفظ سطح قند خون ثابت وجود دارد و باید به دقت آنها را رعایت کنید.

همچنین اهمیت دارد که محل های تزریق را بچرخانید تا از لیپوهایپرتروفی یا رسوب غیرطبیعی چربی در زیر پوست جلوگیری کنید.و همچنین این یک عارضه رایج با تزریق روزانه انسولین است.بهترین اندازه سرنگ برای شما بستگی به دوز انسولین دارد. از آنجایی که دوز انسولین شما ممکن است تغییر کند، بسته به سطح قند خون شما افزایش یا کاهش یابد، ممکن است برای تنظیم دوز انسولین در صورت نیاز به چندین اندازه سرنگ نیاز داشته باشید.

خود سوزن های انسولین نیز دارای اندازه ها و ضخامت های متعددی هستند.



اندازه سرنگ های انسولین چگونه مشخص میشوند:

سرنگ های انسولین در اندازه های متفاوت برای دوزهای مختلف انسولین موجود میباشند.

خطوط اعداد در یک سرنگ انسولین که بر حسب میلی لیتر (mL) اندازه گیری می شود، که نشان دهنده موارد زیر است:

+ سرنگ های 0.3 میلی لیتری برای دوزهای انسولین زیر 30 واحد انسولین هستند و در فواصل 1 واحدی شماره گذاری می شوند.
+ سرنگ های 0.5 میلی لیتری برای 30 تا 50 واحد انسولین هستند و در فواصل زمانی 1 واحدی شماره گذاری می شوند.
+ سرنگ های 1.0 میلی لیتری برای دوزهای بیش از 50 واحد انسولین است و در هر بازه 2 واحد شماره گذاری می شود.

اندازه مخزن تعیین می کند که یک سرنگ چه مقدار از انسولین را نگه می دارد و گیج سوزن، ضخامت سوزن را تعیین می کند. سوزن‌های نازک‌تر ممکن است برای برخی افراد برای تزریق راحت‌تر باشند.

طول یک سوزن تعیین می کند که تا چه اندازه به داخل پوست شما نفوذ کند. سوزن های انسولین فقط باید درست زیر پوست شما برود و داخل ماهیچه ها تزریق نشوند.در ضمن سوزن های کوتاه تر برای جلوگیری از وارد شدن به عضله ها امن تر هستند.

چگونه متوجه شویم که از چه اندازه سرنگ انسولین استفاده کنیم؟

اندازه صحیح به دوز انسولین و سطح راحتی شما با اندازه سوزن بستگی دارد.اهمیت دارد که اندازه صحیح را درست انتخاب کنید تا دوز کامل انسولین را در یک بار ، تزریق کرده و از اشتباه در تزریق دوز مناسب جلوگیری کنید.

اگر دوزهای متفاوتی در روز تزریق میکنید، ممکن است به چندین سرنگ نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، 35 واحد در صبح و 10 واحد در شب به این معنی است که شما به یک سرنگ 0.3 میلی لیتری و یک سرنگ 0.5 میلی لیتری برای هر دوز نیاز دارید.

اگر دوز مصرفی شما نزدیک به حداکثر ظرفیت سرنگ باشد، ممکن است بخواهید اندازه آن را افزایش دهید تا از مشکل در کار با سرنگ جلوگیری کنید.

چرا سوزن تزریق مهم است؟

مطالعات بر روی اندازه سوزن انسولین نشان داده است که شاخص توده بدنی (BMI) در مورد طول سوزن برای دریافت دوز دقیق انسولین اهمیتی ندارد. (BMI یکی از راه های تخمین چربی بدن بر اساس قد و وزن است).

سوزن هایی به کوتاهی 4 میلی متر نشان داده اند که دوز دقیق را ارائه می کنند. اگر سوزن های بزرگتر را دوست ندارید، میتوانید از سوزنهای 4 میلی متر برای راحتی در تزریق استفاده کنید.

سوزن‌ های نازک‌تر نیز ممکن است درد کمتری داشته باشند، بنابراین اگر به تزریق روزانه احتیاج دارید، این موضوعی است که باید در نظر بگیرید و با پزشک خود در میان بگذارید.

تکنیک شما برای تزریق انسولین، اندازه سرنگ و سوزن، همراه با چرخش محل های تزریق، در مدیریت سطح قند خون و اجتناب از عوارض بعد از آن نیز مهم میباشد.

برای بسیاری از افرادی که روزانه به خود انسولین تزریق می کنند، اندازه سرنگ و سوزن می تواند تفاوت بزرگی در راحتی و حفظ سطح قند خون ثابت داشته باشد.اگر در مورد سوزن زدن و تزریق واکسن انسولین به خودتان نگرانی دارید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید.



آشنایی با محل درست تزریق: کجا و چگونه تزریق را انجام دهیم؟

راه های مختلفی برای مصرف انسولین وجود دارد که شامل سرنگ، قلم انسولین، پمپ انسولین و جت انژکتور می شود. پزشک به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید کدام روش برای شما بهترین است. سرنگ یک روش رایج برای تزریق انسولین است. 

سرنگ ها

سرنگ ها معمولا با توجه به مقدار انسولین و اندازه سوزن متفاوت هستند. آنها از پلاستیک ساخته شده اند و باید پس از یک بار استفاده دور انداخته شوند.

به طور سنتی، سوزن های مورد استفاده در انسولین درمانی 12.7 میلی متر طول داشتند. تحقیقات اخیر از یک منبع معتبر نشان می دهد که سوزن های کوچکتر 8 میلی متری، 6 میلی متری و 4 میلی متری صرف نظر از توده بدن به همان اندازه موثر هستند. این بدان معناست که تزریق انسولین نسبت به گذشته با درد کمتری همراه است.

محل تزریق انسولین

انسولین به صورت زیر جلدی تزریق می شود که به معنای داخل لایه چربی زیر پوست است. در این نوع تزریق از یک سوزن کوتاه برای تزریق انسولین به لایه چربی بین پوست و عضله استفاده می شود.

انسولین باید به بافت چربی درست در زیر پوست شما تزریق شود. اگر انسولین را عمیق‌تر به عضله‌تان تزریق کنید، بدن شما آن را خیلی سریع تر جذب می‌کند.

افرادی که روزانه انسولین مصرف می کنند باید محل تزریق خود را مدام تغییر بدهند. این یک نکته مهم است زیرا استفاده از همان نقطه در طول زمان می تواند باعث لیپودیستروفی (ایجاد توده چربی) شود. در این شرایط، چربی در زیر پوست انباشته میشود و باعث ایجاد توده یا فرورفتگی شده که در جذب انسولین اختلال ایجاد می کند.

شما می توانید تزریق را در نواحی شکم و  یا سایر قسمت های بدن از جمله ران، بازو و باسن تزریق کنید.

تزریق شکمی

مناسب ترین محل برای تزریق عضلات شکم میباشد. انسولین در آنجا سریعتر جذب بدن می شود و دسترسی به این قسمت از بدن شما نیز آسان تر است. محلی را بین قسمت پایین دنده ها و ناحیه شرمگاهی انتخاب کنید و از ناحیه 2 اینچی اطراف ناف خود فاصله بگیرید.

همچنین باید از نواحی اطراف جای زخم، خال یا لکه های پوستی خودداری کنید. این قسمت ها می توانند در نحوه جذب انسولین توسط بدن شما اختلال ایجاد کنند. 

تزریق در عضلات ران

می توانید تزریق را در نواحی فوقانی و بیرونی ران خود، حدود 4 اینچ از بالای ساق پا و 4 اینچ از زانو به بالا تزریق کنید.

تزریق در عضله بازو

از ناحیه چربی در پشت بازو، بین شانه و آرنج خود استفاده کنید.

راهنمایی تزریق انسولین

قبل از تزریق انسولین حتما کیفیت آن را بررسی کنید. اگر در یخچال بود، اجازه دهید انسولین شما به دمای اتاق برسد. اگر انسولین کدر است، محتویات را با چرخاندن ویال بین دستان خود برای چند ثانیه مخلوط کنید. مراقب باشید ویال را تکان ندهید. 

برای تزریق امن و مناسب تر، مراحل زیر را دنبال کنید:

مرحله 1
تجهیزاتی که باید جمع آوری کنید:

+ ویال دارو
+ سوزن و سرنگ مناسب تزریق
+ تعدادی پد الکلی
+ یک عدد گاز پانسمان
+ و بانداژ

دست های خود را کاملا با صابون و آب گرم بشویید. حتما پشت دست ها، بین انگشتان و زیر ناخن هایتان را تمیز کنید.

مرحله دوم
سرنگ را به صورت عمودی نگه دارید (سوزن در بالا) و پیستون را به سمت پایین بکشید تا نوک پیستون به اندازه دوزی که قصد تزریق دارید برسد.

مرحله سوم
درپوش ها را از ویال و سوزن انسولین بردارید. اگر قبلاً از این ویال استفاده کرده اید، درپوش بالای آن را با یک پد الکلی پاک کنید.

مرحله چهارم
سوزن را فشار دهید و پیستون را به سمت پایین فشار دهید تا هوای سرنگ به داخل بطری برود. هوا جایگزین مقدار انسولینی است که شما خارج می کنید.

مرحله پنجم
با نگه داشتن سوزن، ویال را وارونه کنید. پیستون را به سمت پایین بکشید تا قسمت سیاه بالای پیستون به دوز صحیح روی سرنگ برسد.

مرحله ششم
اگر حباب هایی در سرنگ وجود دارد، به آرامی روی آن ضربه بزنید تا حباب ها به سمت بالا بروند. سرنگ را فشار دهید تا حباب ها دوباره داخل ویال آزاد شوند. دوباره پیستون را پایین بکشید تا به دوز صحیح برسید.

مرحله هفتم
ویال انسولین را پایین بگذارید و سرنگ را مانند یک دارت نگه دارید و انگشت خود را از پیستون خارج کنید.

مرحله هشتم
محل تزریق را با یک پد الکلی پاک کنید. قبل از وارد کردن سوزن، اجازه دهید خشک شود.

مرحله نهم
برای جلوگیری از تزریق به عضله، قسمت 1 تا 2 اینچی پوست را به آرامی نیشگون بگیرید. سوزن را با زاویه 90 درجه وارد کنید. پیستون را تا انتها فشار دهید و 10 ثانیه صبر کنید.

مرحله دهم
بلافاصله پس از فشار دادن پیستون محل تزریق را مالش ندهید. ممکن است بعد از تزریق متوجه خونریزی جزئی شوید. در این صورت، با گاز به ناحیه مورد نظر فشار کمی وارد کنید و در صورت لزوم آن را با باند بپوشانید.



انسولین هورمونی است که به سلول ها کمک می کند از گلوکز (قند) برای انرژی استفاده کنند. این به عنوان یک "کلید" عمل می کند و به قند اجازه می دهد از خون به داخل سلول برود. در دیابت نوع اول، بدن انسولین نمی سازد. در دیابت نوع دوم، بدن به درستی از انسولین استفاده نمی کند، که می تواند منجر به این شود که لوزالمعده نتواند به اندازه کافی - یا بسته به پیشرفت بیماری - انسولین تولید کند تا نیازهای بدن شما را برآورده کند.

دیابت معمولاً با رژیم غذایی و ورزش کنترل می شود و در صورت نیاز داروهای مثل انسولین بیماری را کنترل میکنند. اگر به دیابت نوع اول مبتلا هستید، تزریق انسولین به صورت مادام العمر برای شما ضروری است. این ممکن است در ابتدا دشوار به نظر برسد، اما می‌توانید با حمایت تیم مراقبت‌های بهداشتی خود، عزم راسخ و کمی تمرین یاد بگیرید که انسولین را با موفقیت استفاده کنید.


گیتا تجهیز هیلدا